Volgens NAVO-baas Mark Rutte is “Europa klaar en bereid om een stap verder te gaan”. Dat is zijn indruk na het informele spoedoverleg in Parijs, waar naast regeringsleiders onder wie Dick Schoof ook de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en de voorzitter van de EU-leiders António Costa aanwezig waren.

Europa is “bereid het voortouw te nemen bij het bieden van veiligheidsgaranties voor Oekraïne. Klaar en bereid om veel meer te investeren in onze veiligheid”, zegt Rutte. “Over de details moet nog worden besloten, maar de inzet is duidelijk.”

Von der Leyen: Europa moet defensie versterken

Na het spoedoverleg over Oekraïne heeft voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen op X gezegd dat Europa zijn defensie moet versterken. Ook voorzitter van de EU-leiders António Costa benadrukte dat op X.

Beiden schreven na het overleg dat in Parijs opnieuw is bevestigd dat “Oekraïne vrede door kracht verdient”. Die vrede moet de onafhankelijkheid en de territoriale integriteit van Oekraïne respecteren. Daarbij zijn sterke veiligheidsgaranties nodig. Europa zal een “volledig aandeel” leveren aan de militaire steun aan Oekraïne, schrijven Von der Leyen en Costa in identieke berichten. Het is onduidelijk wat ze daar precies mee bedoelen.

Schoof staat nog altijd 'welwillend' tegenover sturen militairen

Het is "onverstandig" om niet te praten over deelname aan een mogelijke troepenmacht in Oekraïne nadat er een vredesakkoord is bereikt. Dat zei premier Dick Schoof afloop van het overleg. Het is belangrijk "om nu het signaal af te geven dat we bereid zijn om te praten", zei hij maandagavond.

Eerder op de dag had de leider van de grootste regeringspartij PVV laten weten tegen het sturen van Nederlandse militairen naar Oekraïne te zijn. Schoof benadrukte na het overleg in het Elysée dat er nog veel overlegd moet worden voordat het zover is en dat ook nog het kabinet en de Kamer erover moeten spreken. Maar Schoof herhaalde "welwillend" tegenover de deelname te staan.

In Parijs spraken acht Europese leiders, de secretaris-generaal van de NAVO en de top van de Europese Unie met elkaar. Aanleiding was het Amerikaanse besluit om alleen met Rusland te gaan praten over vrede in Oekraïne. Die gesprekken beginnen deze week al in Saudi-Arabië. President Volodymyr Zelensky van Oekraïne hekelt het overleg waar zijn land niet bij betrokken is.

Nauwe samenwerking met VS blijft belangrijk

Volgens Schoof zijn de Europese landen eensgezind dat ze betrokken moeten worden bij een vredesregeling. Daarbij is het belangrijk om nauw te blijven samenwerken met de Verenigde Staten, aldus de premier. Zonder Amerikaanse ruggensteun is zo'n Europese troepenmacht niet mogelijk. Ook herhaalde hij dat de defensie-uitgaven in Europa omhoog moeten en dat Oekraïne volop gesteund moet blijven worden.

De Britten hebben al aangegeven militairen te willen sturen naar Oekraïne. Bij het overleg was ook de Britse premier Keir Starmer. Volgens Schoof is er niet gesproken over het geven van een leidende rol aan de Britten. "Het zou een optie kunnen zijn." Groot-Brittannië is een van de sterkste militaire machten in Europa. Bovendien zoekt Starmer al enige tijd toenadering tot de Europese Unie.

De nieuwe Amerikaanse regering van Donald Trump heeft aangegeven dat Europese NAVO-landen veel meer geld moeten gaan uitgeven aan Defensie. Ze moeten een veel groter deel van de financiële last gaan dragen. Van de 32 lidstaten van de NAVO halen er negen de afgesproken 2 procentnorm nu nog niet eens, waaronder Spanje, Italië, België en Canada.

LEES OOK: Zelensky: geen vredesdeal zonder Oekraïne – team Trump ontkent alles al weggegeven te hebben aan Poetin